Dit zijn ze dan, slechts 19 van de 101 apen die in Bulgarije zijn gebreid. Deze apen - en hopelijk later ook andere knuffels - zijn vanaf 1 november te koop onder de merknaam Beravera. Op de site van Beravera kun je lezen hoe je een van deze apen kunt kopen.
Beravera?? vraag je je misschien af, jij heet toch zijmaakthet? Dat is zo. Zijmaakthet is het bedrijf dat patronen ontwikkelt en verkoopt, beravera (een bedrijfje van mijn ex-schoonzoon) is verantwoordelijk voor de produktie en verspreiding van kant-en-klare met de hand gebreide apen. Het spreekt voor zich dat we nauw samen werken.
De Beravera apen kosten € 39,50 per stuk. Dat is veel voor een knuffel. Het is niet zo dat wij daar op dit moment erg rijk van worden, in tegendeel, met deze prijs komen wij net (niet) uit de kosten, afhankelijk van wat je onder de kosten van de apen rekent. De prijs van de apen wordt bepaald door de prijs van het materiaal en de vergoeding die we betalen voor het breien van de apen. De apen zijn gebreid van goede 100% katoen, die gegarandeerd veilig is voor kleine kinderen. De apen zijn getest en zijn veilig bevonden voor kinderen vanaf 0 jaar. Daarnaast willen wij de mensen die deze apen breien een eerlijke vergoeding geven. Het probleem van onze maatschappij is dat wij niet bereid zijn om voor handwerk (itt hoofd- en advieswerk) een prijs te betalen die we zelf willen verdienen. De breisters van deze apen verdienen ruim € 1,- per uur en in Bulgarije kun je daar wat mee. Als je dan nog de kosten voor vervoer, belastingen en de marge van een winkel in Nederland (ook winkeliers kunnen niet van de lucht leven) berekent, kom je op zo'n prijs uit.
Voor knuffels die veel goedkoper zijn, moet je je afvragen welke handen eraan gewerkt hebben en voor welke prijs - tot die conclusie ben ik het afgelopen jaar gekomen.
Vorige jaar schreef ik al een paar keer over ons Bulgarije avontuur. Mijn vorige weblog doet het zo nu en dan een beetje, hieronder 2 berichten die ik vorig jaar schreef:
20 mei 2011
Mijn huis ligt vol met half-was Jacobussen. Het is niet zo dat ik er niet aan toe kom om ze netjes af te maken; ik heb Jacobussen in alle stadia van ontwikkeling nodig.
Binnenkort ga ik naar Bulgarije. Een tijd geleden heb ik al een keer geschreven dat we (mijn schoonzoon Jort en ik) van plan zijn apen te laten breien, zodat ze hier in winkels verkocht kunnen worden. Sindsdien zijn er heel wat mailtjes, materiaal, en apen heen en weer gestuurd tussen Bulgarije en hier. Ze kunnen daar goed breien, en ik ben ervan overtuigd dat ze er mooie apen moeten kunnen breien, maar de communicatie via de email in het engels verloopt kennelijk niet goed genoeg. Ze breien apen, maar er zitten te veel foutjes in om ze hier te kunnen verkopen. Omdat we erin blijven geloven gaan we naar Bulgarije. Ik hoop dat ik, als ik naast de breiers daar zit, hen wel kan laten zien hoe een echte Jacobus in elkaar zit.
Ik vind het best spannend, ik weet niet inhoeverre de communicatie in het engels gaat werken, gelukkig werkt voordoen meestal prima met breien. Ik hoop dat ze daar de tijd hebben om gewoon samen een hele Jacobus te breien, maar voor het geval dat niet zo is, heb ik Jacobussen in allerlei stadia bij me.
Ik heb er zin in. Ik heb meer dan anderhalf jaar niet de mogelijkheid gehad om op reis te gaan en nu kan het weer. Ik plak er dan ook een extra weekje aan om wat rond te kijken. Er schijnt een stadje in de buurt te zijn, waar nog volop op de traditionele manier kelims geweven worden. Ik neem maar een grote koffer mee.
10 juni 2011
Ik ben weer terug, een dag of 5 al, maar de vermoeidheid die het gevolg was van de vele nieuwe indrukken en alle spannende plannen heeft gemaakt dat ik nu pas schrijf. In mijn vorige 5 berichtjes heb ik wat foto's laten zien van mijn verblijf in Bulgarije, de hoofdzaak was echter het bezoek aan Monatex, het bedrijf dat voor ons apen en andere knuffels zal breien.
Toen ik er eenmaal was, verbaasde het me niet dat het niet goed ging. Ze werkten van een Bulgaarse vertaling van het patroon, die kennelijk niet goed was, bovendien hadden ze de foto's weggelaten uit het patroon. Ik heb samen met Nellie een aap gebreid. Kleine complicatie was dat Nellie geen woord engels spreekt en ik uiteraard geen woord bulgaars. Gelukkig is breien internationaal, voordoen werkt goed en zo nu en dan konden we er wel even iemand bij roepen om te tolken. Nellie's aap is goed geworden en ik denk dat zij nu in staat is om ook een volgende aap goed te breien en meerdere breiers op te leiden.
Monatex is een productie bedrijf voor gebreide spullen, het overgrote deel wordt machinaal gebreid, maar er is ook een kleine poot van het bedrijf waar handbreiwerk wordt gemaakt. Monatex produceert onder meer machine-gebreide kleding voor Nederlandse winkelketens, bv M&S, en dan gaat het om 10 duizenden of 100 duizenden exemplaren.
Slavka - de eigenaresse van het bedrijf - noemt de handbreiafdeling haar "social project". Bulgarije is een erg arm land; de werkeloosheid is groot. De vrouwen die handbreiwerk maken, zijn vrouwen zonder enige opleiding, die geen enkele kans maken op de arbeidsmarkt. Deze vrouwen krijgen via het breiwerk de kans om zelf wat inkomen te verdienen, en daarmee natuurlijk ook eigenwaarde en de mogelijkheid om zelf wat met dit geld te doen.
Dit grofgebreide vest zit ook in het handbreiprogramma.Eén van de breisters breit er soms 5 per week van. Van het geld dat ze verdient betaalt ze de studie van haar zoon.
De handbreisters werken thuis, zodat ze het breiwerk kunnen combineren met andere taken (bv oma's die op de kleinkinderen passen en ook breiwerk doen). Nellie is in dienst van Monatex en zij is hoofd van de apenbreierij. Zij leidt 3 breisters op, en als die goed apen kunnen breien, leiden zij ook weer elk 3 nieuwe breisters op. Op die manier wordt er een soort piramide gevormd, waarin heel wat aapjes gebreid kunnen worden.
Ik heb uitgebreid met Slavka gepraat over de sociale context van het handbreiwerk. Naar onze maatstaven verdienen ze natuurlijk weinig met dit werk, en het laatste wat ik wil is hier mooie apen verkopen over de rug van hardwerkende breisters in Bulgarije. Slavka heeft me ervan overtuigd dat dit soort breiwerk voor veel mensen een kans is; een mogelijkheid die voorkomt dat je bv met een doosje overgebleven aardbeien langs de kans van de weg moet zitten.
De moeder van Nellie is één van de vrouwen die apen voor ons zal gaan breien. Ik heb haar ontmoet en zij is erg blij met dit werk. Ze kwam op mij over als een sterke zelfbewuste vrouw.
Op dit moment zijn we druk met het verzamelen van materiaal voor 100 apen, die in Bulgarije gebreid gaan worden. Vanmiddag heb ik in Duitsland een zak van 10 kg fiberfill gehaald. Hij staat in de gang en je kunt er bijna niet meer langs.
3 opmerkingen:
Wat een prachtig, ontroerend verhaal, Annita. En wat mooi dat jij deze vrouwen een kans geeft om in hun onderhoud te voorzien. En ik denk dat ze het prachtig werk vinden. Ik vind het een prima bedrag wat je laat vragen voor een aap. Laatst vroeg iemand of ik voor 5 euro een aap voor haar wilde breien. Dat ik best voor mijn neefjes en nichtjes of een beste vriendin, maar ik heb die vrouw toch even aangesproken op de 5 euro en haar verwezen naar jouw blog en dat ze binnenkort te koop waren. Zo'n vrouw zal schrikken, maar zij hebben geen flauw idee hoeveel werk het is, voordat er 1 Jacobus geboren is. Annitta, ik vind je helemaal top en ik hoop in de toekomst nog meer oude berichtjes te zien. Vooral het ontroerende verhaal over Jacobus die meeging naar Texel. Daar moest ik van huilen toen ik het las. En ik zou graag de verwijzing naar dat verhaal nog op mijn blog aanpassen. Heel veel lieve groeten.
Dat is een prachtig plaatje en dit is nog maar een klein deel. Je zult wel trots zijn op dit mooie koppel. Ik wens je veel succes met de verkoop!
Groetjes
Wat een toffe aapjes!! Ze zijn prachtig geworden!
Een reactie posten